Ukrajina: Epicentar holokausta

Nešto pre ponoći, 22. juna 1941. godine, Hitler je pokrenuo Operaciju Barbarosa – napad duž fronte od 1800 milja na Sovjetski Savez. Sa više od tri i po miliona nemačkih i savezničkih vojnika, to je bila najveća invaziona sila koju je svet ikada video. Devet meseci kasnije, nacisti su započeli deportaciju Jevreja u Aušvic. Međutim, za Jevreje u Sovjetskom Savezu, a posebno u Ukrajini, Holokaust je tek počinjao.

U naredne tri godine, Ukrajina je pretrpela neka od najstrašnijih dela genocida tokom Drugog svetskog rata. Na mestu Babin Jar, na periferiji Kijeva, nacisti su za jedan vikend u septembru 1941. ubili gotovo 34.000 Jevreja. Mesec dana ranije, u ukrajinskom gradu Kamjanec-Podiljski, masakrirano je 23.600 Jevreja. Zvjerstva poput onih u Babinom Jaru i Kamjanec-Podiljskom bila su među prvim masovnim ubistvima nacista u okviru „konačnog rešenja”. Masovnim streljanjima, plinskim kamionima, izgladnjivanjem i bolestima – nacisti i njihovi pomagači ubili su 2,6 miliona Jevreja u Sovjetskom Savezu, a više od polovine tih žrtava bili su Ukrajinci.

Ovaj krvavi put vodio je prema plinskim komorama u Bełžecu, Sobiboru, Treblinki i Aušvicu, put posut telima nevinih. Nacistička kampanja genocida takođe je dovela do malo poznatih suđenja za ratne zločine u Sovjetskom Savezu, uključujući suđenja u Kijevu i Harkovu. Zabeležena na retko viđenim sovjetskim propagandnim filmovima, koji su deo ovog dokumentarca, ta suđenja su započela dok je rat još uvek trajao – dve godine pre suđenja u Nirnbergu.

Uz svedočenja preživelih Holokausta u Ukrajini, arhivsku građu i priloge vodećih istoričara iz Ukrajine, Nemačke, SAD-a i Velike Britanije – uključujući Vendiju Lauer, Omera Bartova, Ditera Pola i Aleksa J. Kaja – ovo je priča o strašnom i krvavom poglavlju u istoriji Ukrajine. Istoriji koja i danas baca dugu senku na ovu zemlju. Ovo je priča o početku Holokausta.